Bihar Board Inter Sanskrit Exam 2025 : कक्षा 12 संस्कृत VVI महत्वपूर्ण ऑब्जेक्टिव और सब्जेक्टिव प्रश्न उत्तर के साथ

Bihar Board Inter Sanskrit Viral Question 2025: बिहार बोर्ड 12वीं संस्कृत परीक्षा 2025 (BSEB Inter Viral Question 2025) के लिए सबसे महत्वपूर्ण और वायरल प्रश्न यहां दिए गए हैं। इस आर्टिकल में हम आपको सभी प्रमुख ऑब्जेक्टिव और सब्जेक्टिव प्रश्न प्रदान कर रहे हैं, जो आगामी परीक्षा में पूछे जा सकते हैं।

इन प्रश्नों को अच्छे से तैयार करके आप अपनी परीक्षा में उच्च अंक प्राप्त कर सकते हैं। सभी छात्रों से अनुरोध है कि इस आर्टिकल को ध्यानपूर्वक पढ़ें और आगामी परीक्षा के लिए अपनी तैयारी को और बेहतर बनाएं।

Bihar Board Class 12th Sanskrit Most Important Question 2025

आप नीचे दिए गए संस्कृत के Most VVI Question (BSEB Inter Important Question 2025) के महत्वपूर्ण प्रश्न को अच्छी तरह से पढ़ सकते है। अब आपकी परीक्षा में कुछ ही घंटे बचे है, जिससे संस्कृत के पेपर की तैयारी कर सकते हैं और अच्छे मार्क्स ला सकते हैं।

Bihar Board Class 12th Sanskrit Most Important Objective Question 2025

1. ‘तपोवने ब्रह्मचारी’ पाठः कुतः संकलित विद्यते ?

(क) स्वप्नवासवदत्ततः

(ख) प्रतिमानाटकतः

(ग) मृच्छकटिकतः

(घ) उत्तररामचरितः

उत्तर: (क) स्वप्नवासवदत्ततः

2. स्वप्नवासवदत्तस्य रचनाकारः कः अस्ति ?

(क) व्यासः

(ख) भासः

(ग) कालिदासः

(घ) शूद्रकः

उत्तर: (ख) भासः

3. वासवदत्ता का आसीत् ?

(क) वस्तराजपुत्री

(ख) मगधराजपुत्री

(ग) अवन्तिराजपुत्री

(घ) धर्मराजपुत्री

उत्तर: (ग) अवन्तिराजपुत्री

4. पद्मावती का आसीत् ?

(क) अवन्तिराजकुमारी

(ख) वत्सराजकुमारी

(ग) विदेहराजकमारी

(घ) मगधराजकुमारी

उत्तर: (घ) मगधराजकुमारी

5. उदयनः कः आसीत् ?

(क) वत्सराजः

(ख) विदेहराजः

(ग) धर्मराजः

(घ) मगधराज:

उत्तर: (क) वत्सराजः

6. दशकुमारचरितस्य रचयिता कः वर्तते ?

(क) विष्णु शर्माः

(ख) नारायणपण्डितः

(ग) दण्डी:

(घ) माघः

उत्तर: (ग) दण्डी:

7. दशकुमारचरिते कस्य वर्णनम् अस्ति ?

(क) दशराजकुमाराणाम्

(ख) दशामात्यकुमाराणाम्

(ग) दशमुनिकुमाराणाम् 

(घ) दशकुमाराणाम्

उत्तर: (घ) दशकुमाराणाम्

8. मगधराजः कः आसीत् ?

(क) राजहंसः

(ख) बालहंसः

(ग) राजवंशः

(घ) सुवंशः

उत्तर: (क) राजहंसः

9. कस्यान्तेवासी नरपतिमवादीत् ?

(क) कामदेवस्य

(ख) वामदेवस्य

(ग) सोमदेवस्य

(घ) रामदेवस्य

उत्तर: (ख) वामदेवस्य

10. अन्तेवासी तीर्थयात्राभिलाषेण कुत्र गतवान् आसीत् ?

(क) गंगातीरम्

(ख) यमुनातीरम्

(ग) कावेरीतीरम्

(घ) सावरमतीतीरम्

उत्तर: (ग) कावेरीतीरम्

11. हरदत्तः कस्याः नृत्यशिक्षकः आसीत्.?

(क) धारिण्याः

(ख) मालविकायाः

(ग) परिव्राजिकायाः

(घ) देव्याः

उत्तर: (क) धारिण्याः

12. नृत्यसंगीत योग्यता विषयक विवादः कयोः मध्ये अवर्त्तत् ?

(क) राजा हरदत्तयोः

(ख) गणदासहरदत्तयोः

(ग) गणदासविदूषकयोः

(घ) विदूषकराजयोः

उत्तर: (ख) गणदासहरदत्तयोः

13. विवादस्य समाधानं कया कृतम्

(क) मालविकया

(ख) धारिण्य

(ग) कौशिक्या

(घ) पारिव्रजिकया

उत्तर: (ग) कौशिक्या

14. ‘किमिदं शिष्योपदेशकाले युगपदाचार्याभ्यामत्रोपास्थनम्’ इति कस्य कथनम् ?

(क) विदूषकस्य

(ख) देव्याः

(ग) गणदासस्य

(घ) राज्ञः

उत्तर: (घ) राज्ञः

15. अयं मे न पादरजसापि तुल्य’ इति कः आक्षितः ?

(क) हरदत्तः

(ख) गणदासः

(ग) राजा

(घ) विदूषकः

उत्तर: (क) हरदत्तः

16. ‘मम च समुद्रपल्लवयोरिवान्तरमिति’ कस्य कथनम् विद्यते ?

(क) गणदासस्य

(ख) हरदत्तस्य

(ग) विदूषकस्य

(घ) राज्ञः

उत्तर: (ख) हरदत्तस्य

17. सतां वाणी निष्कलुषतया निधिरूपेण कुत्र वर्तते ?

(क) पुस्तकेषु

(ख) जनेषु

(ग) द्रव्येषु

(घ) जलेषु

उत्तर: (क) पुस्तकेषु

18. संन्तः कति प्रकारकाः वर्तन्ते ?

(क) त्रय

(ख) द्वि

(ग) चत्वारः

(घ) पञ्च

उत्तर: (ख) द्वि

19. सन्तः कीदृशाः भवन्ति ?

(क) आत्मप्रशंसिनः

(ख) आत्मानुरोगिणः

(ग) प्रच्छन्नरूपाः

(घ) अत्यल्पाः

उत्तर: (ग) प्रच्छन्नरूपाः

20. पुस्तकालयः सत्संगति कतमः मार्गः ?

(क) निम्नतमः

(ख) मध्यमः

(ग) निकृष्टः

(घ) उत्तमः

उत्तर: (घ) उत्तमः

21. पुस्तकालय: किं प्रदर्शयति ?

(क) अद्भूतं सम्मेलनम्

(ख) सामान्यं सम्मेलनम्

(ग) ज्ञान सम्मेलनम्

(घ) बल सम्मेलनम्

उत्तर: (क) अद्भूतं सम्मेलनम्

22. पुस्तकालयः कस्य अपाकरणस्य साधनं वर्त्तते ?

(क) देवऋणस्य

(ख) ऋषिऋणस्य

(ग) पितृऋणस्य

(घ) भूतऋणस्य

उत्तर: (ख) ऋषिऋणस्य

23. किस शब्द में सम् उपसर्ग लगा है ?

(क) सञ्चार

(ख) साकार

(ग) सकार

(घ) समेकित

उत्तर: (क) सञ्चार

24. किस शब्द में ‘अनु’ उपसर्ग लगा हुआ है ?

(क) आनुचर

(ख) अनुचर

(ग) आनूचर

(घ) अनूचर

उत्तर: (ख) अनुचर

25. ‘धर्मः च अर्थः च कामः च’ का समस्त पद क्या होगा?

(क) धर्माथकामः

(ख) धर्मार्थकामाः

(ग) धर्माथकामौ

(घ) धर्मार्थकामम्

उत्तर: (ख) धर्मार्थकामाः

26. अव्ययी भाव समास का उदाहरण कौन है ?

(क) खेलनरतम्

(ख) महापुरुषः

(ग) उपगङ्गम्

(घ) त्रिलोचनः

उत्तर: (ग) उपगङ्गम्

27. ‘नीलोत्पलम्’ में कौन-सा समास है ?

(क) अव्ययीभाव

(ख) बहुब्रीहि

(ग) द्वन्द्व

(घ) कर्मधारय

उत्तर: (घ) कर्मधारय

28. पित्रा सह पिता गृहं गतः। यहाँ ‘पित्रा’ में कौन-सी विभक्ति है ?

(क) प्रथमा

(ख) द्वितीया

(ग) तृतीया

(घ) चतुर्थी

उत्तर: (ग) तृतीया

29. ‘लतायै’ किस विभक्ति का रूप है ?

(क) तृतीया

(ख) सप्तमी

(ग) चतुर्थी

(घ) पञ्चमी

उत्तर: (ग) चतुर्थी

30. पुत्रेण सह रामः ग्रामं गच्छति। इस वाक्य के ‘पुत्रेण’ पद में कौन-सी विभक्ति लगी हुई है ?

(क) षष्टी

(ख) तृतीया

(ग) पञ्चमी

(घ) प्रथमा

उत्तर: (ख) तृतीया

31. ‘गणिमा’ शब्द में कौन-सा प्रत्यय है ?

(क) इमानिच्

(ख) मा

(ग) इमा

(घ) गणि

उत्तर: (क) इमानिच्

32. ‘लब्धम्’ में कौन-सा प्रत्यय है ?

(क) टुम्

(ख) तुमुन्

(ग) तुमन्

(घ) लभ्

उत्तर: (ग) तुमन्

33. ‘स्थ + क्त्वा’ से कौन-सा शब्द बनेगा?

(क) स्थात्वा

(ख) तिष्ठत्वा

(ग) स्थित्वा

(घ) स्थिता

उत्तर: (ग) स्थित्वा

34. ‘शिव + अण’ से कौन-सा शब्द बनेगा?

(क) शिवा

(ख) शिवी

(ग) शिवानी

(घ) शैवः

उत्तर: (घ) शैवः

35. ‘लघिमा’ शब्द में कौन-सा शब्द प्रत्यय है ?

(क) इमनिच्

(ख) मा

(ख) इमा

(घ) लघि

उत्तर: (क) इमनिच्

36. ‘यत्’ प्रत्यय से कौन-सा शब्द बनेगा ?

(क) श्रव्यः

(ख) श्रव्या

(ग) श्रव्यम्

(घ) इनमें से कोई नहीं

उत्तर: (ग) श्रव्यम्

37. ‘क्त्वा’ प्रत्यय से कौन-सा शब्द बनेगा ?

(क) कृत्वा

(ख) कृतः

(ग) कर्ता

(घ) श्रोता

उत्तर: (क) कृत्वा

38. ‘देव + अण’ से कौन-सा शब्द बनेगा?

(क) देवः

(ख) दैवः

(ग) दावः.

(घ) देवाण

उत्तर: (घ) देवाण

39. ‘विष्णु + अण’ से कौन-सा शब्द बनेगा?

(क) वैष्णवः

(ख) विष्णवः

(ग) विष्णवी

(घ) विष्णवा

उत्तर: (क) वैष्णवः

40. ‘कृ + क्तवतु’ से कौन-सा पद बनेगा?

(क) कृतः

(ख) कार्यः

(ग) कृतवान्

(घ) कर्ता

उत्तर: (ग) कृतवान्

41. ‘इतिहास + ठक्’ से कौन-सा पद बनेगा ?

(क) इतिहासिकः

(ख) ऐतिहासिकः

(ग) ऐतिहासिकः

(घ) इतिहासः

उत्तर: (ख) ऐतिहासिकः

42. ‘मृग’ का स्त्रीलिंग रूप क्या होगा ?

(क) मृगा

(ख) मृगी,

(ग) मृगिनी

(घ) मृगि

उत्तर: (क) मृगा

43. ‘राज्ञः’ किस शब्द का रूप है ?

(क) राजा

(ख) राजन्

(ग) राज

(घ) राज्ञ

उत्तर: (ख) राजन्

44. ‘वत्स’ का स्त्रीलिंग रूप क्या होगा?

(क) वत्सी

(ख) वत्सा

(ग) वात्सी

(घ) वत्सिनी

उत्तर: (ख) वत्सा

45. ‘कोकिलः’ से कौन-सा स्त्रीलिंग रूप बनेगा ?

(क) कोकिला

(ख) कलिका

(ग) कोकली

(घ) कालिका

उत्तर: (क) कोकिला

46. ‘विद्वस’ से कौन-सा स्त्रीलिंग रूप बनेगा?

(क) बुद्धिमान्

(ख) विदुषी

(ग) विद्वान्

(घ) बुद्धिमती

उत्तर: (ख) विदुषी

47. ‘अश्व का स्त्रीलिंग रूप क्या है ?

(क) अश्वा

(ख) अश्वी

(ग) अश्वनी

(घ) अश्विनी

उत्तर: (क) अश्वा

48. ‘मयूरः’ से कौन-सा स्त्रीलिंग रूप बनेगा?

(क) मयूरा

(ख) मौरा

(ग) मयूरी

(घ) मृत्तिका

उत्तर: (ग) मयूरी

49. ‘राजन’ शब्द से कौन-सा स्त्रीलिंग रूप बनेगा?

(क) राजनी

(ख) रजनी

(ग) राज्ञी

(घ) राजा

उत्तर: (ग) राज्ञी

50. ‘मूषकः’ का स्त्रीलिंग रूप क्या होगा ?

(क) मूषका

(ख) मूषिका

(ग) मूषकी

(घ) मूषा

उत्तर: (ख) मूषिका

गैर वस्तुनिष्ठ पर्श | एक वाक्येन संस्कृत भाषाया उत्तरत :

1. अवन्तिराजपुत्री का आसीत् ?

उत्तर: अवन्तिराजपुत्री वासवदत्ता आसीत्।

2. ब्रह्मचारी कुतः आगतः ?

उत्तर: ब्रह्मचारी राजगृहतः आगतः।

3. अचकिताः हरिणाः विश्रब्धं कुत्र चरन्ति ?

उत्तर: अचकिताः हरिणाः विश्रब्धं तपोवने चरन्ति।

4. लावाणकं नाम ग्रामः कुत्र आसीत् ?

उत्तर: लावाणकं नाम ग्रामः राजगहे आसीत्।

5. ग्रामदाहेन का दग्धा ?

उत्तर: ग्रामदाहेन वासवदत्ता दग्धा।

व्याख्या | निम्नलिखित पद्यानां व्याख्या संस्कृत भाषायां लिखत।

1. परगुणपरमाणून पर्वतीकृत्य नित्यम्, निजहृदि विकसन्तः सन्ति सन्तः कियन्तः

उत्तर: व्याख्या – अस्मिन् गद्यांशे उत्तम परोपकारिणां सूक्ष्मलक्षणं दर्शितं विद्यते। परोपकारिषु उत्तमाः ते एव सन्ति ये सदा परेषां परमाणु सदृशान् अतिलघु गुणानपि पर्वत सदृशान् मत्वा आत्मनः हृदयेषु प्रसन्नाः भवन्ति तथा च अहर्निशं मनसा वाचा कर्मणा च निर्लाभेन भावेन परोपकाररताः विद्यन्ते। परमेतादृशाः सज्जनाः संसारे अतिविरलाः एव इत्याशयः।

2. श्रोतं श्रुतेनैव न कुण्डलेन दानेन पाणिर्न न तु कङ्कणेन। विभाति कायः करुणापराणां परोपकारैर्म न तु चन्दनेन।

उत्तर: व्याख्या – पद्यमिदं वाल्मीकीय-रामायणेस्य किष्किन्धाकाण्डात् उद्धृतं विद्यते। अत्र रामः वर्षाकालिकमेघान् वर्णयति। मेघः गजराजः इव दृश्यते। आकाशे विद्युतल्लेखा मेघरूपिणः गजस्यउपरि पताका इव शोभते, वकपंक्तिः माला इव प्रतिभाति। पुनः पर्वतराजस्य शृङ्ग महदाकारः गजः इव प्रतीयते। मेघानां गर्जनं युद्धस्थले मदमत्तानां गजराजानां गर्जितम् इव श्रूयते। इत्थं कविना मेघा उपभीयन्ते गजेन्द्रैः।

3. “भूमेरावरणं वायुर्जलं चैव वनस्पतिः। जगदाधार रूपं तत्पर्यावरणमिष्यते॥”

उत्तर: व्याख्या – पर्यावरणस्य महत्त्वं वर्तमानकाले सर्वत्र स्वीक्रियते एतस्य संरक्षणम् सर्वेषां कर्तव्यमेव। पर्यावरणं जगतः आधाररूपम् विद्यते। पृथ्वी व्याप्य यत् किमपि वस्तु लोकस्य जीवनस्य धारक भवति तत् सर्व पर्यावरणशब्देन गृह्यते। अतः वायुः, जलम्, वनस्पतिः, वृक्षादिपादपाः सर्वाणि पर्यावरणस्य अनानि उच्यन्ते। एतेषाम् सर्वषाम् उपयोगः एकदृशं करणीयम् येन प्रदूषणं न सम्भवति। वनस्पतीनामणि रक्षा करणीया। वृक्षारोपणमपि आवश्यकम् यतोहि ते फलं ददति, वायुमण्डलं च शुद्धं विदधति।

4. “जनिता चोपनेता च यस्तु विद्यां प्रयच्छति। अन्नदाता भयत्राता पञ्चैते पितरः स्मृता॥”

उत्तर: व्याख्या – इदम् पद्यं श्रेयस्करीस्वस्थितिः’ इति पाठात् उद्धृतम्। मुनिः शालकायनः यदा . युवतीरूपाम् मूषिकाम् पुनः मूषिकाम् कर्तुम् स्वभार्याम् अकधयत् तदा सा उक्तवती यतं मूषिकां युवती कृत्वा भवान् तस्याः पिता सञ्जातः। अतः एषा कन्या युवतीरूपेणैव त्वया रक्षणीया। कथ्यते यत् पञ्चजनाः पितरः भवन्ति, पितृतुल्याः कल्याण कुर्वन्ति। एकः जनकः, द्वितीयः पालकः, तृतीयः विद्यादाता शिक्षकः, चतुर्थः अन्नदाता, पञ्चमः च रक्षकः। अतः सा मुनिम् वारयति स्वयं च युवतीरूपाम तां पालयितुं प्रतिजानीते।

5. विद्युत्पताका: सबलाकमालाः शैलेन्द्रकूटाकृतिसं निकशाः। गर्जन्ति मेघाः समुदीर्णनादामता गजेन्द्रा इव संयुगस्थारौ॥

उत्तर: व्याख्या – पद्यमिदं भर्तृहरि नीतिशतकात् शरीराणि परोपकारेण एवं शोभन्ते। तेषां अलंकरणाय कुण्डलाद्यलङ्काराणाम् आवश्यकता न विद्यते। तेषां कर्णयोः साफल्यं सतां श्रवणेनैव भवति, नहि कुण्डलादिभिः आभूषणैः। दानमेव तषां हस्तानाम् अलङ्करणम्, नहि चन्दनादिकम्। वस्तुतः परोपकारः एव भूषणं विद्यते।